Ook wel de bijnaam voor de moderne witte camper en/of caravan maar daar gaat deze pagina niet over 🙂 Waar dan wel: De caravan of camper koelkast, de werking daarvan en eventueel wat tips en trucs.
De koelkast in de (meeste) caravans en campers zijn van het absorptie type. Zonder heel ver op de werking in te gaan wil dat heel kort zeggen dat er een vloeistof (een ammoniak oplossing in water) wordt verwarmt welke daarna snel verdampt en daarmee de warmte uit de koelkast absorbeert. Vergelijkbaar met aftershave op je huid, dat voelt ook koud aan.
Deze vloeistof kan worden verwarmt met 3 energie bronnen. Gas, 12 volt en 230 volt. Moderne en luxere koelkasten schakelen zelf over tussen deze bronnen. Is er 12 volt aanwezig (lopende motor) dan zal de koelkast hier op werken, valt deze bron weg (motor uit) dan wacht de koelkast ongeveer 20 minuten en schakelt dan over op werking met gas. Wordt de stekker op de camping (of thuis) in de caravan/camper gestoken schakelt de koelkast meteen hier naar over. De meest voorkomende caravan/camper koelkasten moeten echter gewoon met hand omgezet worden tussen deze 3 verschillende bronnen.
Een veel gehoorde opmerking is dat de koelkast niet (goed) koelt op 12 volt. Vaak ligt dit niet aan de koelkast zelf, een moderne redelijk nieuwe koelkast zal op alle drie de bronnen ongeveer gelijk werken. Echter zijn bij 12 volt vaak de bekabeling en de stekkers hier in de boosdoener van de mindere werking. Door de lange kabels, vaak in minimale diameters, soms de slechte of gecorrodeerde stekkers blijft er vaak niet genoeg spanning (en dus vermogen) over om de koelkast goed te laten werken. Bij sommige koelkasten is het 12 volt verwarmingselement wel een lager vermogen en dan is de werking (van uit de fabriek) ook minder.
Vaak is het verwarmings element op 12 volt in de koelkast ongeveer 120 watt, dat komt neer op een stroom verbruik van 10 ampere. Dat is fors en vraagt om goede (voldoende dikke) kabels en deugdelijke stekkers. Hier is dus vaak de meeste winst te behalen.
De werking op 230 volt is gelijk aan die op 12 volt, dus ook hierbij een elektrisch verwarmingselement die zorgt voor de verwarming van de vloeistof. Doordat de spanning hoger is (230 volt) is het amperage lager (spanning gedeeld door vermogen: 230 volt / 120 watt = 1,9 Amp) Dit vraagt dus om veel minder dikke kabels en bij gebruikte stekkers is de eventuele overgangsweerstand van mindere invloed.
Bij werking op gas wordt er middels een klein vlammetje warmte opgewekt welke de vloeistof verwarmt. Dit vlammetje dient natuurlijk voldoende groot te zijn. En net als het gasfornuis thuis zal dit wel eens schoon gemaakt moeten worden. Ik heb een site van een collega kampeerder gevonden met een nette korte uitleg met duidelijke foto’s. De link hier naar: http://johevri.be/camper/schoonmaken_branderkoelkast_nl.htm
We kunnen de koelkast nog wel een handje helpen. Niet alleen met goede kabels, voldoende spanning en een mooie schone brander.
Een Ventilator achter het bovenste rooster zal de warme lucht achter koelkast naar buiten forceren. Daarbij kan de condensor van de koelkast zijn werk beter doen, er is immers een (koelere) lucht stroming waarbij meer warmte kan worden afgestaan. Het makkelijkste is om pc ventilators te gebruiken, deze zijn in 12 volt te krijgen en maken weinig lawaai. De diverse campingshops verkopen vaak kant en klare setjes hiervoor, met schakelaars. de echt luxe setjes hebben een temperatuur sensor zodat de ventilators pas inschakelen als het te warm wordt achter de koelkast.
Indien het erg warm wordt buiten kunt u de beide roosters verwijderen, dat vergroot de luchtdoorstroming ook. Zeker omdat het muggengaas daarbij ook niet in de weg zit.
Zorg dat de caravan of camper (en dus ook de koelkast) goed waterpas staat, dat bevordert de werking. In het buizenstelsel zitten enkele pijpjes, waarvan de hoek waaronder ze staan erg belangrijk is voor het terugstromen van de oplossing. Staat de caravan/camper scheef, dan komen die pijpjes onder een verkeerde hoek te staan waardoor de werking van de koelkast wordt beïnvloed.
Te veel warmte.. Dat is funest. Krijg je die warmte niet weg met ventilators of het verwijderen van de roosters dan is de enige remedie: Minder warmte maken. Dus de koelkast op een lagere stand zetten. Dit vraagt wat proberen, het is dus niet zo dat als het heel erg warm is de koelkast het beste werkt op stand 1.
Tijdens het rijden met de caravan/camper is het meest gebruikelijk dat de koelkast op 12 volt werkt. Op gas is echter ook mogelijk onder bepaalde voorwaarden. Zo zal het gas systeem voorzien moeten zijn van een crash sensor (welke de gastoevoer stopt bij een ongeluk). Ook is het natuurlijk van belang dat het vlammetje niet uitwaait tijdens het rijden. Soms ontstaat er namelijk over of onderdruk achter de koelkast rooster waardoor het gasvlammetje uit waait.